มาตรการของคณะกรรมการแก้ไขปญั หาการบุกรุกที่ดินของรัฐเรื่องการพิสูจน์สิทธิการครอบครองที่ดิน ของบุคคลในเขตที่ดินของรัฐ
เพื่อให้การแก้ไขปัญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐมีแนวทางดําเนินการที่ถูกต้องเป็นธรรม เป็นมาตรฐานในทาง ปฏิบัติเดียวกัน อาศัยอํานาจตามความในข้อ 8(2) ของระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการแก้ไขปัญหาการบุก- รุกที่ดินของรัฐ พ.ศ. 2545 คณะกรรมการแก้ไขปัญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐ (กบร.) จึงได้วางมาตรการเรื่องการ พิสูจน์สิทธิการครอบครองที่ดินของบุคคลในเขตที่ดินของรัฐ
1. การพิสูจน์สิทธิการครอบครองที่ดินของบุคคลในเขตที่ดินของรัฐ ต้องมีพยาน หลักฐานที่เกี่ยวกับที่ดินแปลงนั้น ซึ่งแสดงว่าได้ครอบครองทําประโยชน์อย่างต่อเนื่อง มาก่อนการเป็นที่ดินของรัฐ ดังนี้
1.1 เอกสารที่ทางราชการทําขึ้นและพิสูจน์ได้ว่าเป็นเอกสารซึ่งลงวันที่ก่อนการเป็นที่ดินของรัฐ หรือ
1.2 เอกสารที่ทางราชการทําข้ึนและพิสูจน์ได้ว่าเป็นเอกสารซึ่งลงวันที่ภายหลังการเป็นที่ดินของรัฐ แต่ก่อนวันที่ประมวลกฎหมายที่ดินใช้บังคับ (วันที่ 1 ธันวาคม 2497) โดยเอกสารดังกล่าวมีข้อความแสดงว่า ได้ครอบครองทําประโยชน์ในที่ดินแปลงนั้นมาก่อนการเป็นที่ดินของรฐั
1.3 พยานหลักฐานอื่นนอกจากข้อ 1.1 หรือ 1.2 เช่น ส.ค.1 หรือพยานบุคคล เป็นต้น เมื่อพิจารณาแล้วเห็นว่าพยานหลักฐานนั้นมีส่วนสนับสนุนคํากล่าวอ้างว่ามีการครอบครองทําประโยชน์มาก่อนการ เป็นที่ดินของรัฐ ให้ดําเนินการอ่านภาพถ่ายทางอากาศของกรมแผนที่ทหารที่ถ่ายภาพพื้นที่นั้นไว้เป็นครั้งแรก หลังจากเป็นท่ีดินของรัฐ หากปรากฏร่องรอยการทําประโยชน์ในที่ดินอยู่ในภาพถ่ายทางอากาศ จึงจะเชื่อตาม พยานหลักฐานอื่นนั้น
2. เมื่อได้พิสูจน์สิทธิการครอบครองที่ดินตามข้อ 1 แล้ว ปรากฏว่ามีการครอบครองทําประโยชน์ในที่ดิน ภายหลังการเป็นที่ดินของรัฐ ให้ กบร.จังหวัด แจ้งผลการพิสูจน์สิทธิดังกล่าวให้บุคคลที่ครอบครองที่ดินทราบ ภายในกําหนด 30 วัน และแจ้งให้หน่วยงานที่มีอํานาจหน้าที่ดูแลรักษาที่ดินของรัฐดําเนินการ ดังนี้
2.1 กรณีที่ผู้ครอบครองที่ดินมีหนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน ให้แจ้งเจ้าพนักงานที่ดินดําเนินการตาม มาตรา 61 แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน
2.2 กรณีที่ผู้ครอบครองที่ดินได้ยื่นคําขอออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินให้ยื่นคัดค้านการออกหนังสือ แสดงสิทธิในที่ดินต่อเจ้าพนักงานที่ดิน เพื่อให้ดําเนินการสอบสวนเปรียบเทียบตามมาตรา 60 แห่งประมวล กฎหมายที่ดิน
2.3 กรณีที่ผู้ครอบครองที่ดินไม่มีหนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน และไม่ได้ยื่นคําขอออกหนังสือแสดงสิทธิ ในที่ดิน ให้ดําเนินการตามกฎหมายและระเบียบต่อไป
3. เมื่อได้พิสูจน์สิทธิการครอบครองที่ดินตามข้อ 1 แล้ว ปรากฏว่ามีการครอบครองทําประโยชน์ในที่ดิน มาก่อนการเป็นที่ดินของรัฐ ให้ กบร.จังหวัดแจ้งผลการพิสูจน์สิทธิดังกล่าวให้บุคคลที่ครอบครองที่ดินทราบภายใน กําหนด 30 วันทําการ และแจ้งให้หน่วยงานที่มีอํานาจหน้าที่ดูแลรักษาที่ดินของรัฐดําเนินการ ดังนี้
3.1 กรณีที่หน่วยงานของรัฐดังกล่าวเห็นด้วยกับมติของ กบร.จังหวัด ให้แจ้งเจ้าพนักงานที่ดินจังหวัด ดําเนินการตามกฎหมายและระเบียบต่อไป
3.2 กรณีที่หน่วยงานของรัฐดังกล่าวไม่เห็นด้วยกับมติของ กบร.จังหวัด ให้พิจารณาดําเนินการตาม อํานาจหน้าที่ต่อไป
